جکی چان(Jackie Chan)

فانگ سی‌لونگ (انگلیسی: Fang Shilong؛ زادهٔ ۷ آوریل ۱۹۵۴) که با نام جکی چان شناخته می‌شود. رزمی کار حرفه ای در رشته های کونگ‌فو، کاراته، ‌‌بوکس، هاپکیدو و ووشو، بدل‌کار، بازیگر، تهیه کننده، کارگردان و نویسنده اهل چین است. او برای سبک مبارزهٔ آکروباتیک اسلپ‌استیک، زمان‌بندی خنده‌دار در اجرا و بدل‌کاری‌های نوآورانه‌اش که معمولاً خودش آن را اجرا می‌کند شهرت دارد. قبل از ورود به صنعت فیلم، او یکی از هفت ثروت کوچک از آکادمی درام چین از مدرسه اپرای پکن بود، جایی که او در رشته آکروباتیک، هنرهای رزمی و بازیگری تحصیل کرد. چان از دههٔ ۱۹۶۰ مشغول به بازیگری بوده و در بیش از ۱۵۰ فیلم ایفای نقش کرده‌است. او یکی از محبوب‌ترین ستاره‌های فیلم‌های اکشن در تاریخ است.

پس از حضور او در بسیاری از فیلم‌های هنگ کنگ به عنوان بدل‌کار، اولین موفقیت بزرگ چان، فیلم کمدی اکشن کونگ‌فوی مار در سایه عقاب محصول سال ۱۹۷۸ بود. او سپس با فیلم‌های کمدی اکشن کونگ‌فوی مشابهی مانند استاد مست محصول سال ۱۹۷۸ و استاد جوان محصول سال ۱۹۸۰ به موفقیت چشمگیری دست یافت. تیم بدل‌کاری جکی چان حین ساخت فیلم پروژه آ در سال ۱۹۸۳ تشکیل شد که سبک خاص بدل‌کاری‌های پیچیده و خطرناک چان همراه با هنرهای رزمی و شوخ‌طبعی را تثبیت کرد‌، سبکی او در فضایی مدرن‌تر با رستوران سیار محصول سال ۱۹۸۴ و داستان پلیس محصول سال ۱۹۸۵ و جنجال در شهر (۱۹۹۵) توسعه داد. بازی او در مجموعه‌فیلم‌های ساعت شلوغی و شانگهای منجر به موفقیت او در هالیوود شد. چان به عنوان اولین نقش دراماتیک خود، در فیلم آمریکایی بچه کاراته‌کار ظاهر شد.

چان یکی از شناخته‌شده‌ترین و تأثیرگذارترین شخصیت‌های سینمایی در جهان است که طرفداران گسترده‌ای در نیمکره شرقی و غربی دارد. او ستاره‌های شهرت پیاده‌روی ستارگان، هنگ کنگ و پیاده‌روی مشاهیر هالیوود را کسب کرده‌است. او همچنین یک جایزه اسکار افتخاری برای «دستاوردهای خارق‌العاده» خود در فیلم دریافت کرده است. در آهنگ‌های پاپ، کارتون‌ها، فیلم‌ها و بازی‌های ویدیویی مختلف به چان اشاره شده است. او یک خواننده آموزش‌دیده اپرا و همچنین یک ستاره کانتوپاپ و ماندوپاپ است و تعدادی آلبوم موسیقی منتشر کرده و بسیاری از آهنگ‌های ابتدایی فیلم‌هایی را که در آنها بازی کرده‌، خوانده است. او همچنین یک نیکوکار شناخته‌شده در سطح جهانی است و از سوی مجلهٔ فوربز به عنوان یکی از ۱۰ چهره برتر خیریه شناخته شده است. در سال ۲۰۰۴، اندرو ویلیس، محقق سینما اظهار داشت که چان شاید «به رسمیت شناخته‌ترین ستاره سینما در جهان» باشد. در سال ۲۰۱۵، فوربز دارایی خالص او را ۳۵۰ میلیون دلار تخمین زد و تا سال ۲۰۱۶، او دومین بازیگر پردرآمد جهان بود.

دیدگاه چان در مورد سیاست هنگ کنگ در دهه ۱۹۹۰ به تدریج از یک موضع طرفدار دموکراتیک به یک موضع طرفدار پکن از دهه ۲۰۱۰ تبدیل شده است. از سال ۲۰۱۳، چان یک سیاستمدار طرفدار حزب کمونیست چین (ح‌ک‌چ) بوده است و دو دوره به عنوان نماینده در کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چینی خدمت کرده است، و در سال ۲۰۲۱، تمایل خود را برای پیوستن به حزب کمونیست چین بیان می‌کند.

زندگی‌نامه

چان در ۷ آوریل ۱۹۵۴ در هنگ کنگ بریتانیا با نام چان کونگ سانگ (چینی: 陳港生; به معنای «چان زاده هنگ کنگ») به‌دنیا آمد. پدرش چارلز چان و مادرش لی‌لی چان پناهنده سیاسی جنگ داخلی چین بودند. در سفارت فرانسه در هنگ کنگ کار می‌کردند. حدود سال ۱۹۳۷، پدر چان، با نام اصلی فانگ دائولونگ، برای مدت کوتاهی به عنوان یک مامور مخفی برای ژنرال دای لی کار، جاسوس اصلی دولت ملی جمهوری چین، کار می‌کرد. پدر چان در دهه ۱۹۴۰، از ترس دستگیر شدن توسط دولت کمونیستی، به هنگ کنگ بریتانیا گریخت و نام خانوادگی خود را از فانگ به چان تغییر داد. چان هویت پدرش را کشف کرد و در اواخر دهه ۱۹۹۰ نام چینی خود را به فانگ سی‌لونگ (房仕龍) تغییر داد، نامی که طبق کتاب شجره‌نامه خویشاوندانش نامگذاری شد.

چان سال‌های شکل‌گیری خود را محوطه اقامتگاه کنسول فرانسه در ویکتوریا پیک، هنگ کنگ بریتانیا گذراند، زیرا پدرش به عنوان آشپز در آنجا کار می‌کرد. چان در مدرسه ابتدایی ناه-وها در جزیره هنگ کنگ تحصیل کرد که در سال اول شکست خورد و پس از آن والدینش او را از مدرسه بیرون کشیدند. در سال ۱۹۶۰، پدرش به کانبرا، استرالیا مهاجرت کرد تا به عنوان سرآشپز در سفارت آمریکا کار کند، و چان به آکادمی درام چین، یک مدرسه‌ی اپرای پکن که توسط استاد یو جیم-یوئن اداره می‌شد، فرستاده شد. چان برای دهه بعدی به شدت تمرین کرد و در هنرهای رزمی و آکروباتیک برتری یافت. او در نهایت بخشی از هفت ثروت کوچک، یک گروه نمایشی متشکل از بهترین دانش‌آموزان مدرسه شد و نام هنری یوئن لو (元樓) را برای ادای احترام به استادش به دست آورد. چان با سایر اعضای گروه، سامو هونگ و یوئن بیائو دوست صمیمی شد و هر سه بعداً به سه برادر یا سه اژدها معروف شدند. پس از ورود به صنعت فیلم، چان به همراه سامو هونگ این فرصت را به دست آورد تا در هاپکیدو زیر نظر استاد بزرگ جین پال کیم تمرین کند. در نهایت چان به کمربند مشکی دست یافت. چان به عنوان یک رزمی‌کار در چندین اشکال کونگ‌فو نیز مهارت دارد. او همچنین برای مهارتش در سایر هنرهای رزمی مانند کاراته، جودو، تکواندو و جیت کان دو که آموزش دیده است، شناخته شده است.

چان در سال ۱۹۷۱، به والدینش در کانبرا، استرالیا پیوست، جایی که برای مدت کوتاهی به کالج دیکسون رفت و به عنوان کارگر ساختمانی کار کرد. یک از همکاران به نام جک، چان را زیر بال خود گرفت، بنابراین چان لقب «جک کوچک» را به دست آورد، که بعداً به «جکی» خلاصه شد، که از آن زمان تاکنون با او باقی‌مانده است.

حرفه سینما

۱۹۶۲–۱۹۷۵: حضور اولیه کوتاه

او فعالیت سینمایی خود را با حضور در نقش‌های کوچک در پنج سالگی به عنوان یک بازیگر کودک آغاز کرد. در سن هشت سالگی، او به همراه برخی از همتایانش «شانس‌های کوچک» در فیلم هفت مبارز کوچک دلیر (۱۹۶۲) با بازی لی لی-هوا در نقش مادرش ظاهر شد. سال بعد، او در فیلم‌های اضافی ین چون در سال ۱۹۶۴، لیان شان پو و چو یینگ تای ظاهر شد و نقش کوچکی در فیلم بیا و با من پیکی بزن کینگ هو محصول سال ۱۹۶۶ داشت. در سال ۱۹۷۱، پس از حضور در یک فیلم دیگر کونگ‌فو، نشانی از ذن، چان با شرکت بزرگ فیلم‌سازی زمین چو مو قرارداد بست.

جکی چان در ابتدای ورود به حرفه فیلم‌سازی در فیلم‌های اژدها وارد می‌شود و خشم اژدهای بروس لی به عنوان سیاهی‌لشکر و بدل‌کار ایفای نقش نمود. زندگی‌نامه جکی چان اولین تجربه بازیگری وی در بزرگسالی در سال ۱۹۷۱ بود که فیلم «ببر کوچک کانتون» نام داشت. او در سال ۱۹۷۲ در فیلم «خشم اژدها» که یکی از فیلم‌های مشهور بروس لی بود، به‌عنوان بدل کار بازی کرد. البته در صحنه‌ای که مرتفع‌ترین سقوط سینمایی آسیا بود، جان سالم به‌در برد. او در سال ۱۹۷۸ در فیلم پرفروش «مار در سایه عقاب» و کمدی کونگ‌فوی «استاد مست» را بازی کرد و خود را به‌عنوان مشهورترین ستاره هنرهای رزمی آسیا پس از بروس‌لی تثبیت کرد. در سال ۱۹۸۰ برای اولین بار در یک فیلم آمریکایی به نام «نزاع بزرگ» ظاهر شد.

در سال ۱۹۸۶ سومین فیلم پرفروش دهه ۸۰ هنگ کنگ را با نام «شمشیر خدایان» بازی کرد. در همین فیلم بود که هنگام یک بدل‌کاری در زمان فیلمبرداری در یوگسلاوی سقوط کرد و استخوان جمجمه‌اش خرد شد و تحت عمل جراحی مغز قرار گرفت. جکی چان در سال ۱۹۹۵ در هنگام بازی درفیلم «جنجال در شهر» مچ پایش شکست. او تاکنون در بیش از ۱۵۰ فیلم بازی کرده‌است. جکی چان هنرپیشه فیلم‌های اکشن سینمای آمریکا، از سوی سازمان ملل متحد به‌عنوان سفیر حسن نیت صندوق حمایت از کودکان بی‌سرپرست (یونیسف) و انجمن کمک به کودکان مبتلا به بیماری ایدز این سازمان انتخاب شد.

جکی چان یک شرکت تولیدی پیراهن و بلوز مردانه تأسیس کرده‌است. نام خط تولید لباس مردانه وی متشکل از دو حرف نام خود او می‌باشد و بر روی پیراهن‌های شرکت تولیدی جکی چان طرحی از اژدهای چینی حک شده‌است. او در روز افتتاح شرکت تولیدی‌اش چندین پیراهن به هنرمندان هالیوودی هدیه داد. جکی چان می‌گوید: می‌خواهد همه طرح‌های بلوزهایش برگرفته از معیارها و آداب و سنن چینی باشد و از تصاویر غربی استفاده نکند.

او که بدل کاری‌های فیلم‌هایش را خودش انجام می‌داد، بدل کاری‌هایی که آنقدر خطرناک بودند که شرکت‌های بیمه حاضر به بیمه کردن آن نبودند در نهایت در سال ۲۰۱۲ در مراسمی اعلام کرد که دیگر بدل کاری انجام نمی‌دهد.

وی همچنین در مجموعه فیلم‌های پاندای کونگ فوکار گویندگی نقش استاد میمون را بر عهده داشته‌است.

دستمزد

چان در سال ۲۰۱۶ با درآمد خالص بیش از ۶۱ میلیون دلار بعد از دواین (راک) جانسون پولسازترین بازیگر مرد جهان بود. همچنین او با دارایی خالص بیش از ۴۰۰ میلیون دلار جزو ثروتمندترین بازیگران هالیوودی محسوب می‌شود.