سعید روستایی(Saeed Roustayi)

سعید روستایی (زادهٔ ۲۳ مرداد ۱۳۶۸ در ساوه) کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس ایرانی است. او دارای مدرک کارشناسی سینما از دانشگاه سوره است. وی فعالیت خود را در اوایل دههٔ ۱۳۹۰ با فیلم‌های کوتاه آغاز کرد و برای ساخت درام تحسین شده‌ ابد و یک روز (۱۳۹۴) شناخته‌ شد.

فعالیت

وی برای ساخت فیلم ابد و یک روز که نخستین کارش بود، مورد توجه رسانه‌ها و منتقدان قرار گرفت.

متری شش و نیم که به عنوان دومین فیلم بلند سعید روستایی شناخته می‌شود، در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم از دیدگاه تماشاگران شد. این فیلم دومین همکاری سعید روستایی با نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار و پیمان معادی بود. روستایی با این فیلم نامزد جایزه سزار بهترین فیلم خارجی زبان از کشور فرانسه شد.

سومین فیلم بلند او به نام برادران لیلا در جشنواره فیلم کن ٢٠٢٢ نمایش داده شد و برای نخستین بار به عنوان فیلمی ایرانی در بخش رقابت اصلی کن، برنده جایزه فیپرشی شد. این فیلم قبل از نمایش در جشنوارهٔ کن پروانه نمایش دریافت نکرد و در ۳۰ خرداد ۱۴۰۱، سازمان سینمایی کشور آن را توقیف کرد. این سازمان گفته که این فیلم «حتی یک مورد» از اصلاحیات را رعایت نکرده‌است. برادران لیلا در اسفند ۱۴۰۱ به‌صورت غیررسمی در اینترنت پخش شد. این فیلم از سوی برخی «مناقشه‌برانگیزترین و سیاسی‌ترین فیلم سال» توصیف شد. تهیه‌کننده جواد نوروزبیگی در مصاحبه‌ای گفت او و روستایی ممنوع‌کار شدند و به اتهام «اقدام علیه نظام» برایشان پرونده قضایی تشکیل شده ‌است. روستایی به‌دلیل ساخت و نمایش آن در جشنواره کن، توسط دادگاه ایران به شش ماه زندان محکوم شد. سینماگرانِ فراوانی، از جمله مارتین اسکورسیزی و فرانسیس فورد کوپولا، به این حکم اعتراض کردند.

حواشی

انتقاد از دستیاران کارگردان

وی در جریان یک کارگاه آموزشی فیلم که با حضور افرادی همچون شهرام مکری، مهدی جعفری، کاوه سجادی حسینی و مجید برزگر برگزار شده بود به انتقاد از «دستیاران کارگردان» در سینما پرداخت و رو به شهرام مکری گفت «زمانی شما گفته بودید که دستیاری نکرده‌اید و این برای من الگو شد و به همین دلیل من دستیار نشدم، چون دستیار تفکر ندارد و ته هنر دستیار بستن خیابان است و از یک دستیار، کارگردان خوب درنمی‌آید.» این صحبت‌های وی با انتقاد شدید کارگردانان سینما و دستیاران کارگردان مواجه شد. به عنوان نمونه مازیار میری در یادداشتی به نقد سخنان روستایی پرداخت و وی را فردی تازه‌وارد خواند که به دنبال دیده شدن هست. وی همچنین از تمام دستیاران کارگردان سینما عذرخواهی به عمل آورد. همچنین هیئت مدیره انجمن برنامه ریزان و دستیاران کارگردان سینمای ایران بیانیه‌ای در نقد سخنان وی منتشر کرد.

زندان برای برادران لیلا

در ۲۳ مرداد ۱۴۰۲ رسانه‌ها اعلام کردند که سعید روستایی به اتهام ساخت فیلم برادران لیلا و پخش آن در جشنواره فیلم کن به شش ماه زندان محکوم شده است. در مهر ۱۴۰۲ این حکم در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران تایید شد که یک بیستم آن قابل اجرا و باقی آن به مدت پنج سال تعلیق شده است. او همچنین به ۵ سال محرومیت از ملاقات با اهالی سینما و آموزش اجباری در شعبه قم دانشکده صداوسیما محکوم شده بود.