ریدلی اسکات(Ridley Scott)

سِر ریدلی اسکات (انگلیسی: Sir Ridley Scott؛ زادهٔ ۳۰ نوامبر ۱۹۳۷) کارگردان و تهیه‌کنندهٔ انگلستانی است. او برای کارگردانی فیلم‌های علمی تخیلی و تاریخی به شهرت رسید. آثار او بابت سبک بصری و فضای متمایز شناخته شده‌اند. او در کارنامهٔ هنری خود کارگردانی فیلم‌های مختلفی از جمله فیلم ترسناک علمی تخیلی بیگانه (۱۹۷۹)، فیلم پادآرمان‌شهری نئو-نوآر بلید رانر (۱۹۸۲)، فیلم جاده‌ای تلما و لوییز (۱۹۹۱)، درام تاریخی گلادیاتور (۲۰۰۰)، فیلم جنگی سقوط شاهین سیاه (۲۰۰۱) و فیلم علمی تخیلی مریخی (۲۰۱۵) را بر عهده داشته‌است.

اسکات پیش از اینکه وارد عرصهٔ تبلیغات شود، فعالیت حرفه‌ای خود را در مقام طراح و کارگردان برای تلویزیون آغاز کرد و مهارت‌های فیلم‌سازی خود را با ساختن مینی‌فیلم‌های مبتکرانه برای آگهی‌های تلویزیونی تقویت کرد. اگرچه فیلم‌های او از نظر مکان‌ها و دوره‌ها طیف گسترده‌ای دارند، اما اغلب تصاویری به یادماندنی از محیط‌های شهری را به نمایش می‌گذارند؛ مانند رم قرن دوم (گلادیاتور)، اورشلیم قرن دوازدهم (قلمرو بهشت)، انگلستان قرون وسطایی (رابین هود)، موگادیشو معاصر (سقوط شاهین سیاه)، یا مناظر شهری آینده‌نگر بلید رانر و سیارات دوردست در بیگانه: کاوننت، پرومتئوس و مریخی. برخی از فیلم‌های او برای نقش‌آفرینی شخصیت‌های زنانی با روحیهٔ مقتدر معروف هستند. او در سال ۲۰۲۱ درام تاریخی آخرین دوئل و درام جنایی خاندان گوچی را ساخت.

اسکات سه بار نامزد دریافت جایزهٔ اسکار بهترین کارگردانی برای تلما و لوییز، گلادیاتور و سقوط شاهین سیاه شده‌است. گلادیاتور جایزهٔ اسکار بهترین فیلم را کسب کرد و فیلم مریخی در سال ۲۰۱۵ نامزد دریافت همین جایزه شد. اسکات و برادرش تونی در سال ۱۹۹۵ جایزهٔ بفتا برای مشارکت برجسته بریتانیایی را کسب کردند. او در سال ۲۰۰۳ عنوان شوالیه را برای خدماتش در صنعت فیلم بریتانیا کسب کرد. در نظرسنجی سال ۲۰۰۴ بی‌بی‌سی، اسکات در رتبهٔ دهم فهرست تأثیرگذارترین افراد در فرهنگ بریتانیا قرار گرفت. او در سال ۲۰۱۵ دکتری افتخاری کالج سلطنتی هنر لندن و در سال ۲۰۱۸ بفتا فلوشیپ برای یک عمر دستاورد را کسب کرد.

آغاز کار

بعد از اتمام تحصیلات آکادمیک در اوایل دهه ۶۰ میلادی مشغول کار در بخش طراحی صحنه کانال بی‌بی‌سی شد. پس از مدت کوتاهی کار در رشته‌های جانبی بالاخره توانست کارگردانی سریال محبوب بی‌بی‌سی ZZ Car را به عهده بگیرد.

در اوایل دهه ۷۰ هم‌زمان با تأسیس شرکت، خود مشغول ساخت تبلیغات بازرگانی برای شرکت‌ها و تلویزیون‌های اروپایی شد. او در عرض ده سال بیش از ۲۷۰۰ تبلیغ تلویزیونی برای ده‌ها شرکت معتبر ساخت.

ورود به سینمای حرفه‌ای

بعد از کسب نفوذ و تجربه در زمینه ساخت سریال و پیام بازرگانی، خود را برای پرده نقره‌ای آماده کرد. تا اینکه در سال ۱۹۷۷ فیلم دوئلیست‌ها را ساخت. این فیلم در جشنواره کن با استقبال خوبی مواجه شد و توانست جایزه هیئت داوران جشنواره کن را کسب کند. سپس سراغ فیلم بیگانه رفت. این فیلمی بود که جای پای بیشتری برای او در هالیوود باز کرد.

در سال ۱۹۸۲ اسکات در آشفته‌بازاری از مسائل تهیه و اکران و تدوین فیلم بلید رانر گیر افتاد. جریان از این قرار بود که کمپانی به او اجازه نمی‌داد در تدوین فیلم دخالت کند و همچنین کمپانی پایان فیلم به شکلی که خودش می‌خواست تغییر داد تا اینکه در سال ۱۹۹۱ کمپانی از اسکات در خواست کرد که فیلم را اصلاح کند. اسکات مشغول ساخت فیلم تلما لوئیس بود و وقت کافی برای این پروژه نداشت اما با مشورت خود اسکات کمپانی کارگردان دیگری را برای تهیه نسخه جدید فیلم به‌کار گرفت. همین تدوین بود که بلید رانر را به آنچه که امروز است تبدیل کرد و این‌گونه بود که بلید رانر تبدیل به یک شاهکار علمی-تخیلی شد.

در بین سال‌های ۱۹۸۵ و ۱۹۸۹ ریدلی اسکات سبک فانتزی را در پیش گرفت و فیلم افسانه را با حضور تام کروز جوان ساخت. سپس تریلر باران سیاه را با حضور مایکل داگلاس و اندی گارسیا ساخت. این فیلم توانست ۲ نامزدی اسکار را به دست بیاورد.

سرانجام در سال ۱۹۹۱، فیلم تلما و لوئیس را به پرده برد. فیلم در جوایز آکادمی موفقیت چشمگیری به‌دست‌آورد و توسط این فیلم برای اولین بار توانست نامزد بهترین کارگردانی شود. البته فیلم اسکار بهترین فیلم نامه اورجینال را نیز کسب کرد. ۳

بعد از کارگردانی فیلم ۱۴۹۶: تسخیر بهشت در سال ۱۹۹۲، اسکات چند سالی کارگردانی را رها کرد اما بالاخره در سال ۱۹۹۶ دوباره بر صندلی کارگردانی نشست و با ساخت چند فیلم اکشن موفقیت جهانی تجاری بزرگی در سطح بین‌المللی به‌دست‌آورد.

و اما در سال ۲۰۰۰ پرافتخارترین فیلم خود را کارگردانی کرد؛ یعنی گلادیاتور. گلادیاتور در ۱۲ رشته نامزد اسکار شد؛ از جمله بهترین کارگردانی. در نهایت فیلم گلادیاتور با کسب ۵ اسکار از جمله بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش اصلی مرد برای راسل کرو با دستی پر اسکار را ترک کرد.

سال بعد اسکات سراغ دو فیلم متفاوت رفت؛ اولی فیلم روانشناسانه هانیبال بود و دومی هم فیلم جنگی سقوط بلک هاوک. بلک هاوک به موفقیت چشم‌گیر تجاری دست یافت و باکس آفیس را ترکاند!

بعد از ساخت چند فیلم در موضوعات گوناگون از جمله: «پادشاهی بهشت»، «گانگستر آمریکایی» و «یک مشت دروغ» دوباره در سال ۲۰۱۰ راسل کرو همکاری جدید را آغاز کرد و فیلم «رابین هود» را کارگردانی کرد. رابین هود فیلم افتتاحیه جشنواره کن شد.

جوایز

فیلم‌شناسی

منابع

پیوند به بیرون

• «زندگی‌نامهٔ ریدلی اسکات». تالار مشاهیر علمی تخیلی و فانتزی.
• ریدلی اسکات در IMDb
• ریدلی اسکات در آل‌مووی
• ریدلی اسکات در راتن تومیتوز
• ریدلی اسکات در پایگاه اینترنتی ادبیات گمانه‌زن